تجزیه توالی ژن گلیادین در برخی گندم های نان ایران

یکی از صفات مهم در اصلاح کیفی گندم ارزش نانوایی آن است.تقریبا در تمام برنامههای مدرن اصلاحی ،کیفیت از اولویت بالایی بر خوردار است. یکی از مهمترین عواملی که در کیفت نان گندم تاثیر به سزایی دارد پروتئین های ذخیرهای دانه گندم گلوتنین و گلیادین است.گلیادینها پروتیئنهای مونومریکی هستند که در حدود 30 تا40 درصد از کل پروتئین های ذخیره ای دانه گندم را به خود اختصاص میدهند وباعث خاصیت کشسانی والاستیسیته خمیر آرد گندم میشوند. هدف از انجام این تحقیق مطالعه تفاوت توالیهای ژن گلیادین دربرخی از گندمهای نانوایی ایران است که این تفاوت توالیها با کیفیت نانوائی گندم ارتباط دارند. در این تحقیق 30 رقم گندم نان ایرانی با استفاده از نه نشانگر مورد بررسی قرارگرفت که تمامی آغازگرها پلی مورف بوده اما دو آغازگر tc85303 و be427655 بالاترین پلی مورفیسم را برای ارقام گندم نان ایرانی(مرودشت، شاه پسند، سرداری، کویر، سپاهان، مارون، بولانی، سبلان، بیات، طبسی و عدل) نشان دادند. در مرحله بعد باندهای مورد نظر به وسیله کیت خالص سازی از روی ژل آگارز جداسازی شده و محصولات pcrپس از الکتروفورز مجدد برای انجام توالی یابی فرستاده شد، توالیهای بدست آمده با توالیهای موجود درپایگاه اطلاعاتی ncbi و از طریق نرم افزارهایblast،clc،mega4 مقایسه شدند. نتایج حاصل ازبلاست توالی نوکلئوتیدی توسط قطعه تکثیر شده پرایمر be427655 برای ارقام(مرودشت، شاه پسند، سرداری، کویر، سپاهان) نشان داد که رقم کویر بالاترین شباهت و رقم شاهپسند کمترین شباهت را با توالیهای ثبت شده در پایگاه اطلاعاتی ncbi را داشت. همچنین نتایج بلاست توالی نوکلئوتیدی توسط قطعه تکثیر شده پرایمر tc85303برای ارقام(مارون، بولانی، سبلان، بیات، طبسی، عدل) با توالیهای ثبت شده در پایگاه اطلاعاتی ncbi نشان داد که رقم مارون و رقم سبلان به ترتیب بیشترین وکمترین شباهت را دارا میباشند. مقایسه توالی اسیدآمینه ای ارقام گندم نان ایرانی با توالیهای اسیدآمینهای ثبت شده در پایگاه اطلاعاتی ncbi نشان داد ارقامی که قطعه مورد نظر توسط پرایمر be427655تکثیر شده بالاترین شباهت رارقم مرودشت وکمترین شباهت را رقم سپاهان و همچنین ارقامی که قطعه مورد نظر در آنها توسط پرایمر tc85303 تکثیر شده بود بیشترین وکمترین شباهت به ترتیب ارقام طبسی و عدل نشان دادند.ماتریس شباهتها و نمودار درخت فیلوژنتیکی برای توالی نوکلئوتیدی و اسیدآمینهای تایید کننده نتایج حاصل از این کار بود. با توجه به نتایج میتوان به پتانسیل بالای تنوع در ارقام ایرانی از پروتیئنهای گلیادین پی برد و به عنوان منبع تنوع ژنی در برنامههای اصلاحی جهت اصلاح کیفیت نانوایی این ارقام را مورد استفاده قرار داد.